تعریف گلخانه

گلخانه یک محیط کنترل شده است که کشت و پرورش گیاهان در آن بصورت کنترل شده انجام می شود. کشاورزی در محیط کنترل شده شامل مدیریت یک یا تمام فاکتورهای محیطی بمنظور رشد مطلوب (Optimum)  گیاه می گردد. این موضوع شامل کنترل تنها درجه حرارت در یک گلخانه ساده تا کنترل تمام شرایط محیطی از قبیل نور، حرارت، رطوبت و کنترل مواد غذایی می گردد.

گلخانه داری در ایران

کشت گلخانه ای در ایران از سال ۷۵-۷۰ شروع شد. در بخش گلخانه داری یکی از محصولات مطرح اقتصادی در دنیا، گل و گیاه می باشد. سالانه حدود ۱۵۰ میلیارد دلار بواسطه فعالیتهای تولیدی در زمینه گل وگیاه گلخانه ای و محصولات مختلف آن تبادل شده و افراد زیادی در این میان بکار گرفته شده اند.

ایران بخاطر شرایط آب و هوایی یکی از مناسب ترین کشورهای ایده آل برای تولید و پرورش محصولات گلخانه ای می باشد. ایران دارای ۱۱ تنوع اقلیمی مختلف است. همچنین ایران کشوری ۴ فصل است و اختلاف دما در ایران ۴۰ درجه سانتیگراد می باشد و دریافت نور در ایران بسیار عالی است و نهایتاً تمام شرایط برای راه اندازی گلخانه در ایران به بهترین نحو آماده است.

افزایش جمعیت و محدودیت منابع آب و خاک در ایران نیاز به پرورش گلخانه ای را افزایش داده است. البته با توجه به اینکه قسمت اعظمی از ایران، کویر و کوهستان است، با کمبود خاک قابل کشت روبرو هستیم بنابراین نیاز به افزایش تولید در واحد سطح، یک امر لازم و ضروی است.

افزایش تولید در واحد سطح

افزایش تولید در واحد سطح، یعنی بجای اینکه ۱۰۰۰ متر زمین را به ۲۰۰۰ متر افزایش دهیم، از همان ۱۰۰۰ متر، ۴ برابر بیشتر برداشت کنیم. در گلخانه بجای استفاده از زمین از فضا استفاده می شود بهمین دلیل بجای اشغال سطح زمین از فضای آن بهره می بریم و باعث افزایش تولید در سطح می شویم.

بعنوان مثال اگر بتوانیم به نحوی عمل نماییم که به ازای هر بذر گندم بجای برداشت ۷۰ عدد گندم، ۷۰ عدد خوشه برداشت کنیم در این صورت به افزایش تولید در واحد سطح خواهیم رسید.

یکی از راهکارهایی که باعث افزایش تولید در واحد سطح می شود، کشت گلخانه ای است.

یکی از مهمترین اهداف پرورش گیاهان گلخانه ای، افزایش تولید در واحد سطح است. بعنوان مثال برای تولید ۵۰۰ متر کشت گلخانه ای خیار و مقایسه آن با همین متراژ در فضای آزاد، میزان تولید و درآمد را در جدول زیر مقایسه می کنیم:

 گلخانه دار چه اطلاعاتی باید داشته باشد؟

1. گلخانه دار بایددر مورد محیط های کشت مثل گلخانه، شاسی ها، جعبه های کشت، گلدان ها و … اطلاعات داشته باشد.
2. گلخانه دار باید اجزاء تشکیل دهنده گلخانه ها را بشناسیم و نحوه بکارگیری آنها را در گلخانه بداند.
3. گلخانه دار باید با انواع شاسی ها و نحوه بکارگیری آنها آشنا باشد.
4. گلخانه دار باید در رابطه با گلدان ها، جعبه های بذر کاری و نشاء گیری آشنایی داشته باشیم.
5. گلخانه دار باید با نحوه آماده سازی زمین گلخانه و روش های کود دهی قبل از کشت و بعد از کشت آشنایی داشته باشیم.
6. گلخانه دار باید با روش های ضد عفونی کردن خاک آشنایی داشته باشد.
7. گلخانه دار باید در رابطه با گیاه مد نظر، روش های کاشت، داشت و برداشت آن اطلاعات داشته باشد.
8. گلخانه دار باید در رابطه با تغذیه گیاه، آگاهی کامل داشته باشد. (شناخت عناصر غذایی)
9. گلخانه دار باید آفات و بیماری های گیاه مورد نظر را بداند.
10. گلخانه دار باید در طول دوره رشد گیاه، عوامل محیطی گیاه مثل رطوبت، دما و نور مورد نیاز گیاه را بداند و بتواند بهترین شرایط را برای گیاه فراهم کند.
11. گلخانه دار باید در رابطه با بازاریابی و بازار مصرف آگاهی داشته باشد.