کشت زعفران به روش ایروپونیک مثل جوانه زدن پیاز است که مدتی در جایی می ماند و پیاز جوانه می زند ولی کشت زعفران با روش علمی و در محیط کشت انجام میگیرد که برای اولین بار آقای بل در چین اینکار را سال ۲۰۰۶ انجام دادند و با تلاش بیشتر به یک نتیجه کلی رسیدند که مراحل آن در این مبحث قید می شود و علت اینکه کشت ایروپونیک را در سالن کشت انجام میدهیم و در محیط گلخانه انجام نمیگیرد به علت تاریکی مطلق در زمان کشت می باشد که در گلخانه به علت سازه شیشه و یا نایلونی تاریکی مطلق را نداریم.
الف – روش کشت و عواملی که سبب تولید بیشتر محصول در کشت ایروپونیک به کشت سنتی می شود
کشت زعفران در محیط ایروپونیک ( فضای بسته و بدون خاک ) یکبار در سال انجام می گیرد و مثل گلخانه چند بار محصول چیده نمیشود به علت تراکم بالای کشت محصول زیادی بدست می آید و دومین مورد مدیریت زراعی می باشد که در محیط بسته و کنترل شده انجام میدهیم و موارد اضافی را حذف کرده همچنین کود دهی را کنترل شده انجام می دهیم .
ب – برای کشت ایروپونیک تجهیزات و سازه های زیر را لازم داریم
ب – ۱ ) سالن کشت که میتواند در متراژهای مختلف باشد از ۱۰۰ متر و ۱۰۰ متر بیشتر.
– قفسه بندی سالن کشت با سازه های فلزی و یا چوبی که سازه چوبی به علت اینکه از ایجاد شبنم جلوگیری می کند بهتر است.
– طبق های چوبی در اندازه های ۷۰ در ۱۰۰ سانتی متر مربع که طبق ها دارای لبه باشند و همچنین منافذی جهت گردش جریان هوا داشته باشند .

شرایط سالن کشت
سالن کشت یک فضای بسته در متراژ مختلف به نیاز ما می باشد که بایستی از نفوذ آب و باد و نور جلوگیری کند برای مدتی سالن را در تاریکی مطلق قرار میدهیم حتما به این نکته توجه کافی را داشته باشیم ، سالن کشت از خروج رطوبت نیز جلوگیری کند برای این کار یک سالن بسته کاشی کاری شده و یا سیمانکاری شده مناسب می باشد ارتفاع سالن نیز بین ۳ الی ۳.۵ متر باشد . سالن را در جهتی احداث میکنیم که پنجره ها رو به نور باشند تا در زمان نوردهی از نور خورشید استفاده بکند نور مصنوعی نیز میتواند جوابگوی سالن باشد در صورتی که نور خورشید نبود جای نگرانی نیست ، سالن کشت بایستی غیر نفوذ برای جوندگان مثل موش و خرگوش و همچنین حشرات و مورچه باشد ، محیطی که این شرایط را داشته باشد میتواند انباری خانه نیز باشد بعد از آماده سازی سالن داربست هایی را تهیه میکنیم تا طبق ها را قرار بدهیم سازه میتواند فلزی باشد و یا چوب مقاوم باشد موقع نصب داربست ها حتما فضایی برای رفت و آمد و جابجایی طبق ها در نظر گرفته شود بعد از آماده سازی داربست طبق های چوبی در اندازاه های ۷۰ در ۱۰۰ سانتی متر مربع تهیه میکنیم طبق ها بایستی منافذی جهت گردش جریان هوا داشته باشند و همچنین لبه دار باشند تا پیاز از روی طبق ها نیفتد .
ب – ۲ ) انبار پیازها به متراژی حدود سالن کشت جهت نگهداری پیازها بعد از خرید و آماده سازی جهت انتقال به بستر کشت و همچنین سبدهایی که پیازها را داخل آنها در انبار نگهداری کنیم .
شرایط انبار
انبار بایستی مکانی باشد که جلوی نفوذ آب و باد و جوندگان و حشرات را بگیرد و از خروج رطوبت جلوگیری بکند .
ب – ۳ ) زمین زراعی به متراژ حدود ۴۰ برابر سالن کشت یعنی اگر سالن کشت ۱۰۰ متر باشد زمین زراعی ۴۰۰۰ متر مربع باشد برای آبیاری و محلول پاشی پیازها بعد از برداشت محصول و همچنین تولید پیاز دختری برای سال بعد چون پیاز ها را از اواخر آذر ماه تا خرداد ماه به زمین زراعی انتقال میدهیم میتوانیم زمین را اجاره بکنیم .
شرایط زمین زراعی
زمین نبایستی در جایی باشد که رطوبت بالایی داشته باشد مثل زمین در شمال و دارای اقلیمی باشد که بعد از آبیاری پیاز ها در زمین برای مدتی آب نخورد تا پیاز به خواب برود .
ج – مراحل کاشت داشت و برداشت زعفران
ج – ۱ ) خرید و تهیه پیاز زعفران
در خرید پیاز زعفران فاکتورهایی که برای تولید زیاد محصول هست را بایستی در نظر بگیریم در خرید و تهیه پیاز هر چقدر بزرگتر باشد و همچنین وزن پیاز بالای ۱۵ گرم باشد محصول بهتری میتوانیم بدست بیاوریم پیازها بایستی عاری از هرگونه آلودگی و بیماری باشند و وقتی پوشالهای را کنار میزنیم پیاز سفید رنگ داشته باشیم و اگر تیرگی در پیاز دیدیم نشان از وجود کنه می باشد ، پیاز زعفران باید زخمی , له شده و دارای پارگی نباشد. خرید پیاز را بایستی از خرداد تا اواسط مرداد انجام دهیم و پیازی که در غیر این مدت زمان تهیه شود محصول خوبی نخواهیم داشت و یا احتمال اینکه محصول نداشته باشیم نیز زیاد هست .
ج – ۲ ) آماده سازی پیاز زعفران و نگهداری در انبار
بعد از تهیه پیاز پوشالهای اضافی را کنده و حذف میکنیم برای این کار نبایستی به پوسته آسیب برسانیم و دارای پوسته باشد سپس در درون سبدهایی قرار میدهیم که داخل سبدها جریان هوا وجود داشته باشد بعد سبدها را به انبار منتقل میکنیم ، بعد از منتقل کردن دمای انبار را به ۲۸ درجه سانتیگراد و رطوبت را به ۵۰ درصد می رسانیم و نور داخل انبار مهم نیست که زیاد یا کمتر باشد نور معمولی نیز پاسخگو می باشد در داخل انبار مواظب باشیم که پیازها خیس نشوند . و تا ابتدای شهریور در داخل انبار نگهداری میکنیم .
ج – ۳ ) آماده سازی پیاز جهت انتقال به سالن کشت
در اوایل شهریور پیاز را از انبار به سالن کشت منتقل میکنیم برای این کار پیازها را قبل از انتقال ضد عفونی برای از بین بردن قارچها و کنه ها میکنیم برای ضد عفونی محلول آبی تهیه میکنیم محلول آبی ابتدا جهت از بین بردن قارچها و سپس جهت از بین بردن کنه ها انجام میدهیم محلول آبی شامل آب و قارچ کش می باشد که ترکیبی که باید ترکیب کنیم روی قارچ کش درج شده هست بعد از اینکه محلول آبی قارچ کش را تهیه کردیم پیازها را که داخل سبد قرار دارند در داخل محلول قرار داده به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قرار میدهیم بعد از آن آب پیاز را گرفته در محلول کنه کش که با شرایط قارچ کش تهیه کرده بودیم به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قرار میدهیم بعد پیازها را کامل خشک کرده با سالن کشت انتقال میدهیم .
ج – ۴ ) نگهداری در سالن کشت
بعد از خشک شدن پیازها را داخل طبق های چوبی که تهیه کرده بودیم قرار میدهیم و پیازها را رو به بالا و بدون فاصله روی طبق ها قرار داده و روی داربست ها قرار میدهیم بعد از انجام اینکار دما رطوبت و نور را تنظیم میکنیم و تنظیم کردن آنها در طی چند روز انجام میگیرد و یکبار دما را کاهش نمیدهیم برای اینکار دما را در طی چند روز به ۱۹ الی ۲۳ درجه سانتیگراد می رسانیم و رطوبت را نیز بین ۷۰ الی ۸۰ درصد تنظیم میکنیم در این مدت نبایستی روی پیازها شبنم ایجاد شود در صورتی که شبنم ایجاد شد با هوادهی از بین میبریم و برای اینکه زودتر به محصول برسیم سالن را تاریک میکنیم که هیچ نوری داخل سالن نباشد بعد از این شرایط صبر میکنیم تا پیازها جوانه ۲ الی ۳ سانتیمتری بزنند بعد از جوانه زدن دما را کم کم طی چند روز به ۱۰ الی ۱۳ درجه و نور را نیز به ۱۴۰ لوکس و رطوبت را به ۸۵ درصد می رسانیم در هنگام تولید جوانه ها نیز جوانه های اضافی و هرز را حذف میکنیم و منتظر می مانیم تا آبانماه و اوایل آذر ماه زعفران ها گل بدهند و گلدهی انجام گیرد .
ج – ۵ ) چیدن و خشک کردن زعفران
بعد از به گل نشستن زعفران نبایستی گلها کامل باز شوند گلها را چیده و زعفران را از داخل گلها جدا میکنیم روی پارچه هایی قرار داده و به اتاقی منتقل میکنیم که دمایی بین ۴۰ الی ۴۵ درجه دارد و به مدت ۸ ساعت در درون اتاق قرار میدهیم ، برای اینکه کیفیت زعفران کاسته نشود نور اتاق نبایستی زیاد باشد و همچنین نور مستقیم خورشید نباشد .
ج – ۶ ) آماده سازی زمین زراعی جهت انتقال پیاز زعفران به زمین زراعی
بعد از چیدن زعفران و قبل از انتقال پیازها به زمین زراعی بایستی زمین زراعی را تهیه و آماده کنیم برای اینکار زمین را شخم کرده و صاف میکنیم و خاکی که در هنگام انتقال در زمین هست باید نه زیاد خشک و همچنین رطوبت و آب زیادی نداشته باشد و خاک گاو رو ( وقتی خاک را در درست میگیریم و مشت میکنیم بعد از مشت کردن خاک روی دست پخش شود ) باشد .
ج – ۷ ) نگهداری در زمین زراعی تا آماده شدن دوباره پیاز و تهیه پیاز برای کشت سال بعد
پیاز ها را در فاصله حدود ۲۰ الی ۳۰ سانتیمتر ( جهت تولید پیاز دختری ) از همدیگر به عمقی که نصف ساقه بیرون باشد در زمین کشت میکنیم یک هفته بعد از کاشت پیازها را آبیاری غرقابی میکنیم بعد کود بیست بیست و یا کود مخصوص زعفران را به صورت محلول پاشی انجام میدهیم و این کار را ۳ بار تا عید انجام میدهیم و همچنین ۲ بار آبیاری علاوه بر آبیاری اول انجام میدهیم در هنگام محلول پاشی باید اصول آن را در نظر بگیریم که در زمان بارانی این کار را انجام ندهیم و همچنین در نور زیاد خورشید که محلول زودتر تبخیر بشود و بعد از عید هیچ کاری روی زمین انجام نمیدهیم تا خرداد خواب کامل پیاز زعفران که در خرداد زمین را شخم زده پیازها را به همراه پیازهای دختری در می آوریم و برای فروش و کشت سال بعد آماده میکنیم